Bert en Margreet in Nepal

In Kathmandu is een dicht netwerk van openbaar vervoer. Er zijn tempo’s: de Nepalese variant van de tuk-tuk, micro’s: 10 of 12 persoonsbusjes en gewone bussen. Allemaal zijn ze vies en oud. In Thamel, het toeristengebied rijden ook nog riksja’s rond, een soort fietstaxi’s.  En, niet echt openbaar vervoer maar toch: op veel straathoeken staan kleine witte Suzuki’s, taxi’s te wachten tot een bidesie (buitenlander) van hun diensten gebruik wil maken.

Bus

Micro

Margreet gaat met het openbaar vervoer naar de Universiteit, tenzij het hard regent of ze veel bagage heeft, dan wordt het een taxi. Maar normaal loopt ze naar de rondweg dat is minder dan 10 minuten lopen, en stapt ze daar op de bus. Bushaltes zijn niet herkenbaar, je sluit je aan bij een groepje dat al staat de wachten of wuift naar de bus die er aan komt. Over de rondweg rijdt elke paar minuten wel een bus de goede kant op. De bus zit zelden helemaal vol en er wordt vaak opgestaan voor ouderen. Op Satdo Bato, een belangrijk knooppunt van de rondweg moet Margreet overstappen op een “ micro”, een 10/12 persoons busje waar met gemak, zeker in de spits, 20-25 mensen in passen of aan de buitenkant hangen.
Dit laatste is verboden dus als er een agent in zicht is moet de schuifdeur dicht en legt de chauffeur zijn gordel voorlangs. Het systeem van micro’s is gewoon simpel: ze vertrekken niet voor ze helemaal vol zijn en pas dan komt er een andere micro aan die weer blijft staan tot hij echt vol is.

De regering heeft een tijdje geleden bevolen dat iedereen een zitplaats moet hebben in het openbaar vervoer. En er waren 2 dagen lang gewone grote bussen richting de Universiteit die vertrokken als de zitplaatsen vol waren. Een bus gaf zelfs kaartjes als betalingsbewijs. Helaas na 2 dagen was het over en namen de micro’s de weg weer over. Bussen en mico’s hebben “ conducteurs” vaak jonge jongens die bij elke stop roepen in welke richting ze gaan en het geld innen bij het uitstappen van de passagiers. Ze communiceren met de chauffeur door op de bus te slaan ( 1 keer slaan is stoppen, 2 keer is wegrijden) of te fluiten.

Tempo’s zijn erg oncomfortabel in ieder geval op de vaak slechte wegen van Kathmandu. Je stapt achterin, aan weerszijden is een hard bankje waar 4-5 mensen op passen. Ook kunnen er nog 3 stoere jongens aan de achterkant hangen. Als je uit wilt stappen sla je een paar keer met je hand tegen het dak, afrekenen doe je bij de chauffeur. Wel zijn de meeste tempo’s electrisch dus voor het milieu zijn ze prima.

Een rit met een bus, micro of tempo kost 15 roepies dat is ongeveer 12 eurocent. Margreet heeft een studentenkaart en betaalt maar 10 roepies per rit. Wel zijn er veel conducteurs die zo’n oude student niet geloven of proberen een truc met wisselgeld uit te halen. Gepast betalen is dus het meest verstandig. Al gaat het hier niet om echt grote bedragen.

Voor de taxi heeft de studentenkaart geen nut maar de eerste keer dat Margreet met de taxi naar de Universiteit wilde vroeg de taxichauffeur 900 roepies, nu is 250 roepies het tarief waar de taxi’s wel voor willen rijden. Eigenlijk moeten ze hun meter aan zetten, maar als je daar om vraagt komt er een onbegrijpelijk Nepalees betoog en verstaat de chauffeur spontaan geen Engels meer. Maar met de meter kost het ritje naar de Universiteit iets minder dan 200 roepies dus 250 is niet zo slecht.

Met het openbaar vervoer is Margreet in een half uur op de Universiteit, een taxi doet er 15-20 minuten over.

 

Een tijdje geleden zijn we in Bandipur geweest. Daar moest je geweest zijn, zei men. En daar hadden ze gelijk in. Het is echt een bijzonder dorpje. Dat komt vooral door de Newari stijl van de gebouwen. Dat is verrassend omdat de Newari’s de bewoners zijn van de Kathmandu vallei, zo’n 140 km naar het oosten.

Dit Newari dorpje ligt verscholen in de  bergen op twee derde van de afstand tussen Kathmandu en Pokhara. Dat betekent 5 á 6 uur met de bus naar Dumre en dan nog twintig minuten met de taxi of jeep omhoog de bergen in. Het dorpje is gesticht door Newari handelaars afkomstig uit Bhaktapur als een handels knooppunt op de handelsroute van India naar Tibet. Van 1854-1951 beleefde het plaatsje zijn bloeitijd. Toen in 1970 in de vallei de hoofdweg van Kathmandu naar Pokhara werd aangelegd verloor het dorp zijn betekenis. De bevolking liep terug en het werd een soort spookstad met vervallen huizen. Maar de toenmalige burgemeester vond dat er wat aan gedaan moest worden en langzamerhand werd het dorp opgeknapt. Wanneer je nu de hoofdstraat van Bandipur binnen komt, weet je niet wat je ziet. De hoofdstraat is helemaal gerestaureerd, waarbij de authentieke Newari stijl is bewaard gebleven. De straat heeft aan een kant een hoge stoep met een houten veranda over bijna de hele lengte van de straat. Aan beide zijden van de straat zijn hotels en restaurants, wat winkeltjes en veel bloeiende planten. De bestrating bestaat uit natuurstee en is erg schoon. Het centrum is helemaal voetgangersgebied, dus geen auto’s, motoren of fietsen. Er zijn in en rond het dorp een paar tempeltjes. De enige andere bezienswaardigheid is de ‘Siddha Cave’ de  grootste grot van Nepal, met druipsteenkolommen en een chantende monnik. Om er te komen moet je via een smal paadje een paar honderd meter afdalen. Dat voelden we nog dagen later aan onze been spieren. De camping waar we logeerden lag op de top van een berg met een steile helling naar beneden. Je kon daar vandaan Dumre en de rivier in het dal zien (700 meter lager). Als het helder weer is kun je ook de hele Annapurna range van de Himalaya’s zien. Wij hadden dat geluk echter niet.

Margreet werkt op de Universiteit veel met papier. Daardoor ontdekten we dat er in Nepal veel mooi, vaak handgeschept, papier te krijgen is. Ook wordt er behoorlijk veel papier gerecycled. Vlak bij de Universiteit is een fabriek die karton maakt van oud papier en die per dag 5000 kilo oud papier verwerkt. Maar we waren ook in een papierfabriek in het noorden van Kathmandu die alleen met Lokta papier werkt. Een deel van hun productie is in Ilam een provincie in het oosten van Nepal. Maar ook in Kathmandu wordt papier gemaakt en wordt veel papier verwerkt tot boekjes, doosjes, cadeaupapier etc. Voor Margreet was er veel papier wat ze mogelijk kan gebruiken voor haar afstudeerwerk. De Lokta boom groeit op een hoogte van 2000-3000 meter . Het papier wordt gemaakt van de bast van takken. Deze takken groeien weer aan dus er worden geen bomen gekapt. Verder wordt lokta papier met de hand gemaakt en in de zon gedroogd. Er wordt dus geen energie gebruikt voor het proces anders dan de energie van de mensen die het papier maken. Het is niet alleen goed voor het milieu, de productie geeft ook inkomen aan veel dorpen in het Himalaya gebied. Er zijn dorpen waar al meer dan 1000 jaar dit papier gemaakt wordt. Het is erg sterk papier vaak met een wat onregelmatig oppervlak, het papier kan gemakkelijk gerecycled worden omdat de vezels lang en sterk zijn. Op de foto hiernaast ziet u hoe met een zeef er wordt geschept in een bad van water met loktavezels. Zo komt er een laag loktavezels op het gaas van de zeef die vervolgens in de zon gezet wordt om te drogen. In de Nepali zon duurt dat een paar uur. En als het droog is heb je een vel papier.

Vorig jaar schreven we over de Paas-rally van de protestantse Christenen in Nepal. Die werd ook dit jaar weer gehouden. De protestantse kerken in Nepal hebben weinig liturgisch besef. Van een veertig dagentijd of een stille week hebben ze nog nooit gehoord. Daarom zijn we in deze tijd een paar keer naar de Rooms-Katholieke kerk geweest. Onder andere op Palmpasen en in de Paasnacht.

De Rooms-Katholieke kerk heeft de oudste wortels in Nepal. Al in 1626 verbleven 2 Jezuïeten een maand in Nepal. Vanaf 1715 waren er RK missionarissen in Nepal. Het waren Kapucijner monniken die vrijelijk het evangelie mochten verkondigen. Ze mochten zelfs kerken bouwen. In 1760 werd de eerste Assumption kerk gebouwd in Lalitpur ten zuiden van Kathmandu. In de zestiger jaren werden de aparte koninkrijken van Nepal samengebracht tot één Hindoe rijk. In 1769 werden de priesters verzocht het land te verlaten, omdat de heersers hen verdachten van spionage voor de Engelsen, die de baas waren in India. Van 1810-1950 was er geen  Christelijke presentie in Nepal. Nepal was al die jaren een gesloten koninkrijk. Pas in 1951 gingen de grenzen weer open. Toen kwamen er ook weer missionarissen en zendelingen in Nepal. In 2006 werd Nepal van Hindoekoninkrijk een seculaire staat met godsdienstvrijheid, hoewel openlijke evangelisatie bleef verboden. In die tijd werden door fanatieke Hindoes twee bomaanslagen gepleegd op de katholieke kerk waarbij enkele doden vielen. Terwijl de protestantse kerken sterk groeiden (van 0 tot 1,5 miljoen in 2015) groeide de RK kerk veel minder. Er zijn nu misschien 10.000 RK leden. Nepal is een eigen kerkprovincie met een bisschop. Er zijn in Kathmandu een paar grote katholieke scholen waar ook les wordt gegeven door religieuzen. Ook heeft de katholieke kerk een eigen hulporganisatie, Care Nepal.

Daarnaast zijn er  zusters van de orde van moeder Theresa die een verpleeghuis hebben opgericht  Het is bestemd voor ouderen die lichamelijk of geestelijk gehandicapt zijn en niemand hebben om voor hen te zorgen. In de kerk zijn de zusters te herkennen aan de witte sari met de blauwe bies die ook moeder Theresa droeg.

De dienst in de Paasnacht werd door honderden mensen bijgewoond. Er werd buiten gestart rondom een vuur, waaraan de (zelf meegebrachte) kaarsen werden aangestoken. Binnen werd de dienst voortgezet met Bijbellezingen en gebeden en bevestiging van de doop belofte. Ongeveer zoals we dat op stille zaterdag in Poortugaal ook vieren. De dienst duurde al met al minstens twee en een half uur. Het meeste was in het Nepalees, maar omdat we de structuur een beetje kenden konden we toch veel meemaken. Vooral het zingen was heel uitbundig; echt Pasen.

Elk jaar aan het begin van het semester houden de docenten van de RPS (voorheen EPTS) een ‘faculty day’. Faculty is de Engelse benaming voor het onderwijzend personeel. Het doel van de dag is bezinning op de grondslagen van het bijbel seminary, ontmoeting en gebed voor het nieuwe semester. De faculty day werd dit semester, dat begint op 17 januari, gehouden in Baisepati een dorpje net ten zuiden van Kathmandu. Zoals gewoon is in Nepal werd er op tijd begonnen. Om acht uur moesten we aanwezig zijn om samen het ontbijt te nuttigen. Om half acht zat ik al op de fiets richting Baisepati. Qua afstand niet zo ver, maar wel met een lange nare klim omhoog. Ik was er voor achten en bleek de eerste te zijn. Om half negen waren de meeste docenten wel aanwezig, maar het ontbijt werd pas om negen uur opgediend. Na een tijd van worship begonnen we aan een wandeling naar Shree Kali Point, een grote picnic plaats met uitzicht op de Basmati rivier. We hadden een paar bladzijden uit het boek ‘You are what you love’ van James K.A. Smith een professor van Calvin College. De ondertitel van het boek is: ‘The spiritual power of habit’. In het hoofdstuk dat we lazen gaat het over wat nu echt belangrijk is in geloof. Vaak wordt kennis gezien als waar het om gaat. Smith laat echter zien dat ‘love’ (liefde) de basis is voor geloven en het vergaren van kennis. Als voorbeeld geeft hij 1 Corinthiërs 1: 10 en 11 :             ‘En dit bid ik, dat uw liefde nog steeds meer overvloedig moge zijn in helder inzicht en alle fijngevoeligheid, om te onderscheiden, waarop het aankomt.’ (in de Engelse vertaling staat i.p.v. inzicht ‘knowledge’ (kennis)). De liefde gaat dus voorop, en is een conditie voor kennis. Ook het onderscheiden waar het op aan komt start met liefde. Dus niet wat Descartes zei: ‘ik denk dus ik ben’, door de schrijver vertaald als: ‘je bent wat je denkt. Maar Paulus wijst een andere weg: ‘je bent wat je liefhebt’. Hij trekt het door naar: ‘het centrum van de mens wordt niet gevonden in het intellect, maar in het diepere niveau van het hart.’

In de discussie later wordt aangekaart hoe je dit zou kunnen toepassen in het lesgeven. Kan het helpen om de studenten beter te motiveren voor hun studie door hen te laten zien dat ze moeten beginnen met de liefde? Liefde allereerst voor God, maar dan ook voor de studie. Om verder over na te denken dus.
Dit gedeelte werd afgesloten met gezamenlijk gebed voor het nieuwe semester, de studenten, de financiën, de docenten, het bestuur en goede studieresultaten.

Na de lunch werden nog wat praktische zaken besproken en daarna gingen we weer naar huis. Dat ging sneller dan heen, want nu ging het omlaag. Al met al een goede dag, waarop ook het ontmoeten van elkaar een flinke plaats had. Goed voor het samen optrekken.

Terwijl we al meer dan een jaar in Nepal zijn, hadden we nog nooit een echte ‘trek’ gemaakt. In november moest het er dan maar van komen. We besloten voor de Langtang trek, omdat die voor ons senioren goed te doen zou zijn. Zeven dagen lopen; vier dagen omhoog van 1600 tot 4000 meter en dan in drie dagen weer naar beneden. De ‘trek’ begint in het dorpje Shyapru , zo’n 80 km boven Kathmandu, een uur of 7 rijden over meest slechte wegen. Na aankomst in Shyapru liepen we gelijk een uurtje door naar onze eerste overnachtingsplaats. De hele tocht loopt door het dal van de Langtang Khola een snelstromende rivier, met heel veel stroomversnellingen. Soms liepen we vlak naast de rivier, maar op andere plaatsen lag de rivier ver in de diepte. Maar bijna de hele tocht hoorde je de rivier harder of zachter bulderen. Op een overnachtingsplaats leek het of het hotel vlak naast een snelweg met veel verkeer lag. We liepen met een gids en een ‘porter’ die onze bagage droeg. Omdat er geen weg is moet alles naar boven worden gedragen door dragers of met ezels. Dat betekent ook dat hoe verder je komt hoe duurder alles wordt. Voor een fles water die in de bewoonde wereld 25 rupees kost, betaal je aan het eind van de route 350 rupees. De eerste echte klimdag klommen we van 1600 meter naar 2400 meter. Naar Rimche. We waren flink versleten toen we daar aan kwamen. Vooral het laatste stuk was een flinke klim. Van de hotels (onze gids had het consequent over ‘teahouses’) moet je je niet al te veel voorstellen. Van kleine kamertjes met alleen een bed en een douche en wc buiten tot zelfs kamers met een eigen toilet. Onderweg kom je op regelmatige afstanden andere teahouses tegen waar je koffie kunt drinken of kunt lunchen. De tweede dag liepen we van Rimche naar Thyangsyap Village (3140 meter) en de derde dag naar Mumdu (3500 meter) en de vierde dag naar Kyanjin Gumba (ons eindpunt op 3900 meter). Vlak voor Mumdu kwamen we langs de voormalige plaats Langtang. Dit dorp is tijdens de aardbeving van 2015 helemaal bedolven onder een dikke laag modder en steen. Het was een aparte ervaring om daar over het oude Langtang heen te lopen. Je kon goed merken dat we hoog kwamen. Want hoewel het overdag best warm was, vroor het ’s nachts. Gelukkig hadden we goede slaapzakken en soms nog een extra deken. Terug naar beneden gaat wel sneller, maar je gebruikt weer andere spieren die zeer gaan doen. Terug in Shyapru bleek de beloofde warme douche tot onze teleurstelling koud te zijn. Ondanks alle inspanningen hebben we echt genoten. De natuur is prachtig en regelmatig zag je de besneeuwde bergtoppen opduiken. Echt een aanrader.

Regelmatig proberen we stukken van de stad te bezoeken die we minder goed kennen of zelfs buiten de stad. Vaak gaan we op de fiets maar omdat we in november een grote “trek” willen maken ( 7 dagen wandelen) proberen we nu ook grotere stukken te wandelen.

Deze zondag wilden we nog een keer naar Chobar lopen. We deden dat een jaar geleden ook,  toen we een paar maanden in Nepal waren. Het is een dorpje vlakbij Kathmandu op een heuveltop zo’n honderd meter hoger. Vanaf ons huis liepen we eerst een stukje naar beneden naar het lage gedeelte van Dhobighat, de wijk waarin we wonen. We lopen door een rommelige straat met heel veel kleine winkeltjes. Er is ook een terrein waar je kunt oefenen voor je rijbewijs. Dat gebeurt niet op de weg. Dat zou ook erg gevaarlijk zijn, helaas hebben deze aspirant-automobilisten dus nooit geoefend in de chaos van het dagelijkse verkeer.
Een stukje verder loopt de Bagmati rivier. Nu net na de regentijd valt het wel mee, maar in de winter komt er nogal wat stank van af. De rivier is sterk vervuild.
Via een hangbrug voor voetgangers steken we de rivier over en lopen we een stukje parallel aan de rivier. We komen langs een Boedistisch klooster en even later staan we aan de voet van een lange trap naar boven. Langzaam beklimmen we de trap, rusten onderweg nog een keer en komen aan in Chobar. Vergeleken met vorig jaar ging het een stuk gemakkelijker. Onze conditie is duidelijk beter nu. Het is een oud plaatsje met natuurlijk in het midden een Hindu tempel. Wat steeds weer opvalt is hoe Boeddhisme en Hinduïsme vaak vermengd met elkaar voorkomen. Ook hier zijn bij de tempel Boeddhistische gebedsmolens te vinden.
Er is hier nog veel schade van de aardbeving in 2015. Toen we hier in oktober vorig jaar waren stond de zwaar beschadigde tempel nog gestut overeind. Nu is de tempel helemaal gesloopt en is men bezig met herbouw. Bij een klein eettentje drinken we wat en dalen weer af richting rivier. Op de foto een kijkje naar Kathmandu. Bij de brug stappen we in de lokale bus, die binnen de kortste keren volledig vol loopt. Wij konden gelukkig zitten, maar veel mensen moeten staan. Via Bhaisepati en Nakkhu komen we weer terug in Kathamandu (en dat voor 15 roepiah’s = 12 cent). Het laatste stuk lopen we naar huis. Moe maar voldaan.

Voor een korte vakantie zijn we eind juli naar Thailand geweest.
Wat een verschil met Nepal. De wegen zijn vlak en goed. Het is er niet stoffig en de lucht is helder. Terwijl in Nepal het verkeer chaotisch is waarbij iedereen door elkaar krioelt, is het verkeer in Thailand gediciplineerd en goed geordend. Toch loopt het verkeer er in de spits ook vast, ondanks de brede wegen en de vele verkeerslichten.
De mensen in Nepal zijn heel vriendelijk, maar de mensen in Thailand nog meer. En bij alles wordt beleefd gebogen met het hoofd.
We zijn eerst een paar dagen in de hoofdstad Bangkok geweest. Opvallend is dat Thailand erg veel rijker is dan Nepal.Je ziet het aan de winkels, we zijn zelfs naar een Ikea geweest, aan de grootte van de auto’s, aan het straatbeeld,  het is een totaal andere wereld wanneer je uit Nepal komt.  Er is een groot verschil tussen de binnenstad en de gebieden er om heen. In de buitenwijken staan heel veel wolkenkrabbers en er worden er nog steeds bijgebouwd. In de binnenstad staan lagere huizen en ook heel veel tempelcomplexen. Thailand is een boeddhistisch land en heel veel mensen, maar ook bedrijven hebben een tempeltje in hun tuin staan.
Dwars door Bangkok loopt de Chao Phraya rivier. Er varen daar heel veel veerboten die verbinden onderhouden tussen de oevers, maar ook kun je een heel eind de rivier langs varen van pier naar pier voor 40 cent.
Eind oktober is de oude koning overleden en er wordt daarom een jaar lang gerouwd. Overal zie je afbeeldingen van de overleden koning, maar ook af en toe al van zijn zoon die hem opvolgt. De macht van de koning is beperkt, want het land wordt geregeerd door een militaire junta. Maar belediging van de koning komt je op een flinke gevangenisstraf te staan.

Na drie dagen zijn we met de nachttrein naar Chiang Mai gegaan. Een belevenis op zichzelf. De reis duurde 16 uur. Onderweg stapten steeds mensen in die met eten en drinken langskwamen. Om een uur of acht werden de bedden klaargemaakt, met hagelwitte lakens en schone dekens. Allen de matrassen waren erg dun en hard en er waren constant geluiden van de trein, die heel vaak stopte op tussen gelegen stations. Zodoende kwam er van slapen niet veel. We zijn daarom ook terug met het vliegtuig gegaan (1 uur vliegen).

Op dit moment regent het, niet echt hard, maar het regent. Al weken wachten we op de monsoon. Dan zou de monsoon beginnen, dan stond er weer in de krant dat door een depressie ergens de monsoon met 2 weken vertraagd zou zijn. Intussen is het al wel ongeveer 2 maanden tussen de 25 en 30 graden, met flinke uitschieters naar boven toe, ook ’s nachts.
En wij wonen op de bovenste verdieping van een huis met een plat dak. Dat heeft wel weer als voordeel dat elk zuchtje wind wat er ook maar is meegenomen kan worden om het huis te laten doortochten. Voor het land is het belangrijk dat de regen komt. Volgens de krant is de monsoon vertraagd door een lagedrukgebied ergens in Azie. In Nepal valt jaarlijks gemiddeld 1500 mm. regen (In Nederland 880 mm.) Van die regen in Nepal valt 80% in de periode van de monsoon. De landbouwers hebben de regen hard nodig om hun gewassen te laten groeien.
Er zijn ook al plaatsen waar het drinkwater op is omdat de bronnen uitgeput zijn.  Ook wij kijken uit naar de monsoon, het blijft warm in huis. Al kunnen we er gelukkig behoorlijk goed tegen. Tijdens de monsoon valt de meeste regen in de middag en ’s nachts waardoor het in ieder geval ’s nachts wat koeler is. Maar gelijktijdig verandert een deel van de wegen in modder en zijn er vaak grote “ landslides” buiten Kathmandu waardoor wegen onbegaanbaar worden. Na de monsoon komt eigenlijk het mooiste seizoen van Nepal, de herfst, het hele land is dan schoongespoeld en alles ziet er groen uit.
De temperatuur is overdag nog boven de 20 graden en ’s nachts koelt het goed af.
De maanden december, januari en februari worden als de winter gezien, overdag kan het dan nog wel 20 graden worden maar ’s nachts koelt het af tot rond het vriespunt. En omdat de meeste huizen geen verwarming hebben koelen de huizen dan ook af. Daarbij heeft geen huis dubbel glas, integendeel ieder huis heeft royale ventilatie middels deuren en ramen die slecht sluiten. Nepalezen dragen hun winterjas dan ook vaak in huis om rond de middag buiten in de zon te gaan zitten om op de warmen. Overal in de stad zie je dan mensen zitten om warm te worden. Ondanks dat wij een gaskachel en een elektrische kachel hebben was ons huis ook koud al wen je ook daar wel weer wat aan. De bijbelschool waar Bert les geeft stuurt de studenten in de winter een aantal weken naar huis. De Universiteit ging gewoon door terwijl de kachels pas in februari in de lokalen kwamen. Maar er zit lang niet in alle kozijnen glas dus die kachels helpen niet echt. Veel tekenopdrachten werden buiten gemaakt. En vanaf februari gaan de temperaturen dan weer omhoog tot waar we nu zijn. Soms is die periode ook erg droog, nu zijn er regelmatig regenbuien geweest.

De examens op de EPTS zijn afgerond, de cijfers zijn bepaald en bekend gemaakt. Nog even een spannende tijd voor de laatste jaars, want hun ‘graduation’ hangt hier van af. Maar dan is er de uitslag: geslaagd.
Voor hen nu de lang verwachte dag aan. ’Graduation day’. De dag waarop de afgestudeerden in het zonnetje wordt gezet, te midden van hun familie, vrienden, gemeenteleden en medestudenten.
Als eerste is er een fotoshoot van de geslaagden. Op hun paasbest, de jongens in pak en de meisjes in saries. Dan de officiële foto in toga met baret. Na de foto’s marcheren ze de aula in, terwijl het EPTS koor een welkomstlied zingt.
Het programma begint met het zingen van het volkslied en daarna komen bestuur en docenten aan het woord; er wordt gebeden en gepreekt en daarna wordt aan de geslaagden het diploma uitgereikt. Ze mogen zich nu bachelor in de theologie noemen. Na de diploma uitreiking wordt hen door de docenten en de aanwezige pastores een zegen toe gebeden. Al met al duurt het hele programma ruim 2 1/2 uur.
Tenslotte, nadat iedereen de gelegenheid heeft gekregen om de geslaagden te feliciteren, wordt het geheel afgesloten met, hoe kan het anders in Nepal, een maaltijd. Natuurlijk het nationale gerecht: daal-bhat; dat is rijst met een groente curry, een kipcurry en een linzen of bonen soep. Voor mij is hiermee voorlopig ook een einde aan mijn docentschap aan de EPTS gekomen. Het was best hard werken, maar vooral leuk om te doen. Veel studenten vonden het jammer dat ik nu stop. Misschien komt er nog een volgende periode van les geven, maar dat is nog niet zeker. Voor mij zijn er nu wel wat losse klussen in het verschiet o.a. bij Iteen waar ik studenten ga begeleiden die hun bachelorstudie theologie doen.